Năng Lực Là Gì? Cách Thăng Hạng Năng Lực Cá Nhân

Ngày đăng: 14/03/2024 | Không có phản hồi

Ngày cập nhật: 26/03/2024

Năng lực là gì? Làm thế nào để nâng cấp năng lực cá nhân? Để trả lời những câu hỏi này, mời bạn cùng Glints khám phá chi tiết trong bài viết dưới đây nhé.

1. Năng lực là gì?

Năng lực được hiểu là khả năng của một cá nhân hoặc một hệ thống để thực hiện công việc hiệu quả và đạt được mục tiêu cụ thể. Năng lực không chỉ giới hạn ở việc nắm vững kiến thức và kỹ năng mà còn bao gồm sự sâu sắc trong trải nghiệm và kinh nghiệm, khả năng tư duy sáng tạo và khả năng thích ứng nhanh chóng với những thay đổi.

Theo định nghĩa của Đại học Harvard, năng lực là những khả năng mà mỗi cá nhân cần phải chứng minh có hiệu quả trong công việc, vai trò hoặc nhiệm vụ mà họ đảm nhận. Điều này ám chỉ rằng, năng lực không chỉ đơn thuần là về kiến thức và kỹ năng mà còn liên quan đến sự tự tin và khả năng thực thi công việc một cách hiệu quả.

Theo góc nhìn của tâm lý học, năng lực là một tập hợp các phẩm chất và tố chất tâm lý của cá nhân, đóng vai trò quan trọng trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện các hoạt động.

Năng lực không chỉ đơn thuần là một thuộc tính tâm lý cụ thể như trí nhớ hay tri giác, mà là sự kết hợp và tổng hợp của nhiều yếu tố tâm lý khác nhau. Điều này nhấn mạnh rằng, năng lực là kết quả của sự phát triển toàn diện của cá nhân trong nhiều khía cạnh khác nhau, từ kiến thức và kỹ năng đến tư duy và phẩm chất.

Năng lực tiếng Anh là gì? Theo đó, thuật ngữ này trong tiếng Anh là “Competence”.

2. Đặc điểm của năng lực là gì?

Đặc điểm của năng lực: 

• Năng lực được tích hợp bởi kiến thức, kỹ năng và thái độ. 
• Năng lực có mối quan hệ với định hướng nhân cách của một cá nhân.
• Năng lực được hình thành và phát triển thông qua quá trình học tập và rèn luyện.

3. Năng lực được cấu thành từ các yếu tố nào?

Năng lực được cấu thành từ các yếu tố sau: 

3.1. Kỹ năng

Kỹ năng không chỉ đơn giản là khả năng thực hiện một tác vụ, mà còn bao gồm cả khả năng thực hiện nó một cách thành thạo. Kỹ năng được chia thành hai loại chính: kỹ năng cứng và kỹ năng mềm. 

• Kỹ năng cứng (hard skills) là những kỹ năng có thể được đo lường và đánh giá một cách cụ thể, ví dụ như kỹ năng sử dụng máy tính, kỹ năng kỹ thuật hoặc kỹ năng chuyên môn nhất định. 
• Kỹ năng mềm (soft skills) là những kỹ năng không dễ đo lường nhưng lại rất quan trọng trong môi trường làm việc và cuộc sống hàng ngày. Chúng tập trung vào cách ứng xử, giao tiếp và làm việc với người khác, chẳng hạn như kỹ năng giao tiếp, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng lãnh đạo, kỹ năng quản lý thời gian và kỹ năng giải quyết vấn đề. 

3.2 Kiến thức

Kiến thức là một nền tảng quan trọng trong việc phát triển năng lực của một cá nhân. Khi tiếp cận với một vấn đề, kiến thức giúp con người hiểu bản chất của chúng để đưa ra giải pháp phù hợp.

Kiến thức được tích lũy bằng nhiều cách khác nhau như học tập, trải nghiệm thực tế, quan sát, v.v.

3.3. Thái độ

Thái độ được hiểu là cách nhìn nhận, đánh giá và hành động của một cá nhân về một sự vật, sự việc nào đó.  

Thái độ, ví dụ như thái độ làm việc hoặc thái độ trong học tập, có thể được rèn luyện thông qua việc giáo dục, thực hành thường xuyên hoặc trải nghiệm thực tế.

Đọc thêm: Kiến Thức – Kỹ Năng – Thái Độ: Mô Hình Thành Công KSA

4. Có những kiểu năng lực nào?

Năng lực được chia thành hai kiểu chính là năng lực chung và năng lực chuyên biệt. Cụ thể như sau:

• Năng lực chung đề cập đến các năng lực cơ bản để một cá nhân sống và làm việc bình thường, ví dụ như: làm việc nhóm; giải quyết vấn đề; tư duy sáng tạo; học hỏi; phản biện, v.v.
• Năng lực chuyên biệt liên quan đến những năng lực cần thiết để thực hiện một nhiệm vụ/công việc cụ thể, ví dụ như viết lách, nghiên cứu, hội họa, kỹ thuật, v.v.

Năng lực chung và năng lực chuyên biệt có mối quan hệ mật thiết và không thể tách rời. Theo đó, năng lực chung là nền tảng để phát triển năng lực chuyên biệt. 

5. Ý nghĩa của năng lực cá nhân là gì?

Năng lực là một yếu tố quan trọng đối với sự thành công cá nhân. Năng lực cá nhân đóng vai trò giúp con người:

• Đạt được mục tiêu riêng của mình
• Hoàn thiện bản thân
• Chủ động đối mặt và vượt qua thách thức
• Thiết lập các mối quan hệ tích cực
• Thăng tiến và thành công trong sự nghiệp, cuộc sống; v.v.

6. Làm thế nào để thăng hạng năng lực của bản thân?

Làm thế nào để nâng cao năng lực cá nhân? Cùng tham khảo một vài gợi ý dưới đây nhé.

6.1. Không ngừng học hỏi và bổ sung kiến thức

Bạn biết đấy, kiến thức là một yếu tố quan trọng cấu thành nên năng lực của một người. Do vậy, không ngừng học hỏi là một hoạt động cần thiết để nâng cấp bản thân.

6.2. Chủ động thực hành

Học luôn phải đi đôi với hành. Khi đó, bạn có thể hiểu hơn về bản chất của kiến thức và biết cách ứng dụng chúng vào thực tiễn sao cho phù hợp. Điều này sẽ giúp bạn cải thiện kỹ năng thực hành của mình. 

Không một kỹ năng nào có thể tự hình thành và tự phát triển. Do vậy, bạn cần dành thời gian và tích cực trong việc rèn luyện các kỹ năng của mình. 

6.3. Có ý thức trong việc chăm sóc bản thân

Một cơ thể khỏe mạnh cả về thể chất và tinh thần sẽ giúp nâng cao hiệu quả các hoạt động của bạn. Khi đó, bạn sẽ học tập tốt hơn, nhiều năng lượng để làm việc hơn, tích cực hơn với các vấn đề trong cuộc sống, v.v. Đây đều là những khía cạnh quan trọng giúp bạn thăng hạng năng lực của mình. 

6.4. Giữ thái độ và tinh thần lạc quan

Có thể nói đây là nền tảng quan trọng để con người không ngừng tìm kiếm và học hỏi những điều mới trong cuộc sống. Điều này giúp bạn tự tin hơn vào năng lực của mình từ đó, sẵn sàng đối mặt và vượt qua các thử thách. 

6.5. Không ngại thử thách

Khi bạn đối mặt với một thử thách, bạn đang cho phép bản thân tìm kiếm và cơ hội để vượt qua giới hạn của bản thân. Đây là một cách hiệu quả để bạn nâng cao năng lực cho cá nhân mình. 

6.6. Lắng nghe phản hồi từ người khác

Cởi mở trước những lời góp ý và phản hồi của người khác là một cách hiệu quả để bạn từng bước nâng cấp năng lực và hoàn thiện bản thân.

Tạm kết

Trên đây là những chia sẻ về khái niệm năng lực là gì, cũng như cách để nâng cấp năng lực cá nhân mà Glints muốn gửi đến bạn. Hy vọng rằng, bài viết đã cung cấp đến bạn nhiều thông tin và góc nhìn thú vị về chủ đề này.

Nếu bạn có thêm bất kỳ câu hỏi hay chia sẻ nào, đừng ngần ngại để lại bình luận để Glints và mọi người cùng biết nhé.