Self-determination Là Gì? Tổng Quan Về Self-determination

Ngày đăng: 21/11/2023 | Không có phản hồi

Ngày cập nhật: 13/12/2023

Vậy self-determination là gì? Nguồn gốc của tính tự quyết? Khi nào cần xem xét quyền tự quyết? Phạm vi của quyền tự quyết? Quyền tự quyết có bị hạn chế không? Tất cả những câu hỏi này sẽ được Glints giải đáp ngay trong bài viết sau đây. Theo dõi ngay để có được câu trả lời chính xác nhất cho những thắc mắc của mình nhé!

1. Self-determination (tính tự quyết) là gì? Self-determination theory là gì?

Self-determination là gì? Self-determination được gọi là tính tự quyết, mặc dù không có thỏa thuận được chấp nhận rộng rãi về nội dung của quyền tự quyết, nhưng người ta đồng ý rằng ở mức tối thiểu, quyền này đòi hỏi các dân tộc có quyền kiểm soát vận mệnh của mình và được đối xử tôn trọng. Điều này bao gồm việc các dân tộc được tự do theo đuổi sự phát triển kinh tế, xã hội và văn hóa của mình.

Self-determination theory là gì? Self-determination theory được gọi là thuyết tự quyết, thuyết này cho rằng con người được thúc đẩy để phát triển và thay đổi bởi 3 nhu cầu tâm lý bẩm như như: quyền tự chủ, năng lực và sự gắn kết. Khái niệm về động cơ nội tại, sự gắn kết trong hoạt động bởi phần thưởng vốn có của bản thân hành vi đó, điều này đóng vai trò quan trọng trong lý thuyết này. Theo lý thuyết tự quyết mọi người đều có quyền tự quyết khi nhu cầu về năng lực, sự gắn kết và quyền tự chủ của họ được đáp ứng. Lần đầu tiên lý thuyết quyền tự chủ được nhắc đến trong công trình nghiên cứu của các tâm lý học Edward Deci và Richard Ryan, cụ thể thông qua cuốn sách Self-Determination and Intrinsic Motivation in Human Behavior năm 1985. Qua đây có thể thấy lý thuyết về động lực có xu hướng bị thúc đẩy bởi nhu cầu phát triển và đạt được sự trọn vẹn nhất định. 

Đọc thêm: Kỹ Năng Đưa Ra Quyết Định: 7 Bước Quy Trình Ra Quyết Định Hiệu Quả

2. Quyền tự quyết đến từ đâu?

Hiện tại, Úc là một trong những quốc gia tham gia bảy hiệp ước nhân quyền quốc tế cốt lõi. Quyền tự quyết được quy định trong Điều 1 của Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị (ICCPR) và Điều 1 của Công ước quốc tế về các quyền kinh tế, xã hội và văn hóa.

Quyền này cũng được nêu trong Điều 3 của Tuyên bố về Quyền của Người bản địa. Tuyên bố không tạo ra các nghĩa vụ ràng buộc về mặt pháp lý nhưng chỉ ra cách các chính phủ tham gia và bảo vệ quyền của người bản địa.

3. Khi nào cần xem xét self-determination?

Quyền tự quyết là quyền của một nhóm người chứ không phải của cá nhân. Ở Úc, nó đặc biệt liên quan đến thổ dân và người dân đảo Torres Strait.

Bạn sẽ cần cân nhắc quyền này bất cứ khi nào bạn đang làm việc về pháp luật, chính sách hoặc chương trình có tác động cụ thể đến thổ dân và người dân đảo Torres Strait hoặc những dân tộc khác có bản sắc chủng tộc, dân tộc/văn hóa chung đã được xây dựng qua một thời gian dài. Những người bị ảnh hưởng phải tham gia chặt chẽ vào việc phát triển, thực hiện các chính sách và chương trình có tác động đến họ cũng như tham gia các chiến lược tham vấn để tạo điều kiện thuận lợi cho việc này. Việc thành lập Đại hội toàn quốc của những dân tộc đầu tiên của Úc là một ví dụ điển hình về việc sử dụng quyền tự quyết. 

4. Phạm vi của quyền tự quyết là gì?

Ủy ban Liên hợp quốc về xóa bỏ phân biệt chủng tộc đã tuyên bố rằng self-determination liên quan đến “quyền của tất cả các dân tộc được tự do theo đuổi sự phát triển kinh tế, xã hội và văn hóa của mình mà không có sự can thiệp từ bên ngoài” và rằng “các chính phủ phải đại diện cho toàn thể người dân mà không có bất kỳ sự can thiệp nào từ bên ngoài”, phân biệt về chủng tộc, màu da, nguồn gốc quốc gia hoặc dân tộc’.

Chính phủ Úc tin rằng các cá nhân và nhóm, đặc biệt là người Thổ dân và người dân đảo Torres Strait, nên được tham vấn về các quyết định có khả năng tác động đến họ. Điều này bao gồm việc đảm bảo rằng họ có cơ hội tham gia vào việc đưa ra những quyết định thông qua các quy trình của chính phủ dân chủ và có thể thực hiện quyền kiểm soát đối với công việc của mình.

Thổ dân và người dân đảo Torres Strait cũng có quyền bảo tồn bản sắc và văn hóa của họ. Tầm quan trọng của việc tham vấn được thể hiện trong việc thành lập Đại hội toàn quốc của các dân tộc đầu tiên tại Australia. Quyền tự quyết được hiểu rộng rãi là được thực hiện theo cách bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ, thống nhất chính trị và chủ quyền của một quốc gia. 

5. Quyền tự quyết có thể bị hạn chế không?

Cộng đồng quốc tế đã công nhận tầm quan trọng của quyền tự quyết của người dân bản địa trong tuyên bố về quyền của người bản địa, được Chính phủ Úc ủng hộ vào tháng 4 năm 2009. Trong phản hồi của Úc đối với các khuyến nghị của đánh giá định kỳ toàn cầu vào tháng 6 năm 2011 tuyên bố rõ ràng về việc ủng hộ quá trình thúc đẩy, tôn trọng các nguyên tắc trong quyền tự quyết.

Tuyên bố không có tính ràng buộc trong luật pháp quốc tế, giống như cách một hiệp ước ràng buộc các quốc gia là thành viên của nó. Tuy nhiên, Tuyên bố phản ánh cách áp dụng một số tiêu chuẩn nhân quyền hiện hành theo luật pháp quốc tế vào hoàn cảnh cụ thể của người dân bản địa.

Lời kết

Như vậy, bài viết trên của Glints đã giúp bạn hiểu rõ hơn về self-determination là gì? self-determination theory là gì? Mong rằng những thông tin mà chúng tôi chia sẻ sẽ giúp bạn có thêm những kiến thức hay và hữu ích về quyền tự quyết.