Ngày đăng: 30/03/2023 | Không có phản hồi
Ngày cập nhật: 30/03/2023
Design Thinking (Tư duy thiết kế) và Decision Making (Ra quyết định) là những quá trình rất phức tạp. Có những suy nghĩ được chia sẻ, những ý tưởng nổi lên và những ý tưởng khác bị chôn vùi. Vậy làm thế nào để đảm bảo các ý tưởng hay ho của bạn không bị bỏ lỡ một cách đáng tiếc cũng như đảm bảo quá trình ra quyết hiệu quả? Phương pháp 6 chiếc mũ tư duy của De Bono chính là câu trả lời hoàn hảo dành cho bạn! Hãy cùng Glints tìm hiểu thêm về chủ đề thú vị này thông qua bài viết dưới đây!
Phương pháp 6 chiếc mũ tư duy được tạo ra bởi Edward de Bono, một bác sĩ, nhà tâm lý học và triết gia người Malta. Ông đã sử dụng nó trong công việc tư vấn cho các cơ quan chính phủ và là một công cụ thiết thực để giải quyết các vấn đề hàng ngày. Phương pháp này xuất hiện lần đầu trong cuốn sách cùng tên, xuất bản năm 1985.
Phương pháp 6 chiếc mũ là một kỹ thuật giúp các cá nhân và nhóm xem xét các vấn đề và tình huống từ nhiều khía cạnh khác nhau. Về bản chất, sáu chiếc mũ hướng bạn đến việc “suy nghĩ như thế nào” hơn là “nghĩ về cái gì”, có nghĩa là nó có thể được áp dụng phổ biến.
Như De Bono đã xác định, phương pháp này đơn giản hóa suy nghĩ bằng cách duy trì sự tập trung vào một yếu tố tại một thời điểm và cho phép thay đổi suy nghĩ đồng thời giảm thiểu xung đột giữa các thành viên trong nhóm. Vậy mỗi chiếc mũ đại diện cho điều gì, hãy cùng Glints tìm hiểu kỹ hơn nhé!
Blue hat – Chiếc mũ xanh dương là cách nói ẩn dụ cho một cá nhân chủ trì cuộc họp, điều khiển một nhóm hoặc quản lý một tình huống. Họ thường cung cấp các quy tắc cơ bản dưới dạng chương trình nghị sự, mục tiêu và phạm vi.
Ví dụ, người quản lý dự án chịu trách nhiệm tập hợp nhiều yếu tố lại với nhau để hoàn thành một dự án có thể được cho là người đội Mũ xanh dương! Khi quản lý một dự án, người đó sẽ quan tâm đến những vấn đề như:
Trong phương pháp 6 chiếc mũ tư duy, mũ trắng thường được sử dụng ở đầu và cuối phiên. Nó được sử dụng lúc đầu để tập trung vào các sự kiện hoặc dữ liệu có sẵn và được sử dụng vào cuối phiên để đặt câu hỏi về những ý tưởng bắt nguồn từ việc sử dụng những chiếc mũ khác.
Các câu hỏi mẫu để sử dụng tư duy mũ trắng:
Chiếc mũ xanh lá được sử dụng để khuyến khích những ý tưởng mới và sáng tạo. “Think outside the box” chính là tinh thần của chiếc mũ này trong phương pháp tư duy 6 chiếc mũ. Bạn không nên suy nghĩ hoặc nhận xét tiêu cực ở giai đoạn này trong quá trình ra quyết định.
Các câu hỏi mẫu được dùng khi sử dụng chiếc mũ xanh:
Mũ vàng là chiếc mũ lạc quan, được sử dụng để xem xét giá trị có thể có của các ý tưởng được tạo ra bởi quy trình mũ xanh.
Các câu hỏi mẫu để sử dụng tư duy mũ vàng:
Mũ đỏ là chiếc mũ trực quan, nơi cảm xúc và cảm giác có thể được thể hiện, chẳng hạn như nỗi sợ hãi và hoặc không thích một ý tưởng nào đó. Kết hợp bản năng và cảm xúc, những người tham gia vào kiểu tư duy mũ đỏ được tự do bày tỏ cảm xúc của họ đối với các ý tưởng một cách thụ động mà không cần phải giải thích hay biện minh cho nỗi sợ hãi hoặc không thích của họ một cách hợp lý.
Các câu hỏi được dùng để tư duy khi sử dụng chiếc mũ đỏ:
Thường được coi là loại mũ tư duy “tiêu cực nhưng hợp lý”, chiếc mũ đen nhằm mục đích thể hiện hành động xem xét các tình huống có thể xảy ra để coi liệu chúng có thể khác xa hoặc ngược lại với kết quả mong muốn, cùng với những rủi ro liên quan đến các ý tưởng hay không.
Các mẫu hỏi được dùng để hỏi khi sử dụng mũ đen:
Sử dụng phương pháp 6 chiếc mũ tư duy giúp bạn thúc đẩy quá trình tư duy có tính tổ chức cao. Điều này là do mọi góc độ đều có xu hướng được xem xét, giúp cân nhắc thêm thông tin và loại bỏ các chi tiết không cần thiết, thúc đẩy quá trình ra quyết định hợp lý.
Một trong những ưu điểm nổi bật của phương pháp 6 chiếc mũ tư duy chính rèn luyện tư duy sáng tạo cho mỗi cá nhân và nhóm. Kỹ thuật tư duy này cho phép các nhóm và cá nhân thử thách khả năng của chính họ, có thêm nhiều ý tưởng sáng tạo hơn và kết hợp nhiều quan điểm khác nhau để đưa ra những quan điểm mới trong suốt quá trình ra quyết định.
Vì phương pháp này củng cố các kỹ năng chính như kỹ năng tổ chức và tư duy sáng tạo nên mọi người thường sẽ đạt được nhiều thành tích hơn trong thời gian khá ngắn. Điều này là do họ được trao quyền nhiều hơn để làm việc cùng nhau, biết hướng đi của quá trình thảo luận hoặc giải quyết vấn đề. Nhờ vậy, phương pháp 6 chiếc mũ tư duy thúc đẩy vai trò sở hữu và trách nhiệm, từ đó nâng cao năng suất tổng thể của cả nhóm.
Kỹ thuật 6 chiếc mũ tư duy cũng giúp cải thiện kỹ năng lắng nghe và giao tiếp của bạn. Hơn nữa, sử dụng phương pháp này giúp bạn trở nên thuyết phục hơn khi đưa ra ý tưởng, nhận thức rõ hơn khi nào nên hỗ trợ người khác trong cuộc thảo luận và tự tin hơn với cách bạn đưa ra giải pháp và giải quyết xung đột có thể xảy ra.
Đọc thêm: Kỹ Năng Ra Quyết Định – 7 Bước Quy Trình Ra Quyết Định Hiệu Quả
“6 chiếc mũ” là một phương pháp mạnh mẽ để đưa ra quyết định bao gồm các quan điểm khác nhau. Nó có thể được sử dụng để chia nhóm của bạn thành các nhóm nhỏ khác nhau với mũ được chỉ định. Mỗi nhóm nói sẽ nói về sản phẩm từ quan điểm dựa trên chiếc mũ của họ.
Sau khi thu thập các dữ liệu và ý tưởng từ các nhóm nhỏ, bạn có thể thực hiện các bước tiếp theo để đưa ra quyết định:
Nhìn chung, phương pháp 6 chiếc mũ tư duy là một cách tiếp cận tốt để giúp bạn đưa ra quyết định dựa trên các yếu tố khác nhau. Bằng cách tập trung vào từng yếu tố một cách cụ thể, bạn có thể đưa ra quyết định một cách toàn diện và hiệu quả.
Vậy là Glints đã cùng bạn tìm hiểu về phương pháp 6 chiếc mũ tư duy và cách ra quyết định hiệu quả. Phương pháp này rất phù hợp cho những bạn mới bắt đầu rèn luyện khả năng tư duy phản biện. Nếu cảm thấy hứng thú với các chủ đề tương tự, hãy ghé qua Blog của Glints để cập nhật thêm nhiều kiến thức thú vị khác nhé!
Trả lời