Harassment Là Gì? Nên Làm Gì Khi Bị Quấy Rối?

Ngày đăng: 01/05/2024 | No Comments

Ngày cập nhật: 30/05/2024

Harassment – một vấn đề nhức nhối trong xã hội hiện đại, gây ảnh hưởng tiêu cực đến tinh thần, thể chất và cuộc sống của con người. Hành vi quấy rối không chỉ vi phạm đạo đức mà còn vi phạm pháp luật, cần được lên án mạnh mẽ và có biện pháp xử lý nghiêm minh. Vậy harassment là gì? Làm thế nào để nhận diện và phòng chống hiệu quả hành vi harassment? Bài viết sau đây của Glints sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về vấn đề này.

Harassment là gì?

Quấy rối (tiếng Anh: harassment) là một hành vi phi đạo đức và bất hợp pháp nhằm mục đích gây tổn hại, phiền hà, quấy rầy hoặc xâm phạm đến tinh thần, thể chất hoặc danh dự của người khác. Hành vi quấy rối có thể xảy ra ở bất kỳ môi trường nào như nơi làm việc, trường học, gia đình, nơi công cộng hoặc trên mạng.

Mặc dù quấy rối có vẻ là thuật ngữ quen thuộc, nhưng có báo cáo cho thấy 34% nhân viên công sở thực sự không hiểu khái niệm harassment là gì. Quấy rối là bất kỳ hành vi không mong muốn nào , bằng thể chất hoặc lời nói (hoặc thậm chí được gợi ý ), khiến một người bình thường cảm thấy khó chịu, bị sỉ nhục hoặc đau khổ về tinh thần.

Hay nói cách khác harassment là một hành vi phi đạo đức và bất hợp pháp nhằm mục đích gây tổn hại, phiền hà, quấy rầy hoặc xâm phạm đến tinh thần, thể chất hoặc danh dự của người khác. Hành vi quấy rối có thể xảy ra ở bất kỳ môi trường nào như nơi làm việc, trường học, gia đình, nơi công cộng hoặc trên mạng.

Tùy thuộc vào luật pháp của từng quốc gia, định nghĩa và ranh giới cho những gì được coi là hành vi quấy rối có thể hơi khác nhau. Trong một vụ kiện quấy rối, có rất nhiều điều được cân nhắc. Mặc dù luật quấy rối có khác nhau giữa các nước nhưng hầu hết các quốc gia đều xem xét hai yếu tố chính này khi quyết định tính hợp lệ của lời buộc tội:

• Thủ phạm có ý định (hoặc không có ý định) làm phiền, đe dọa hoặc hạ nhục nạn nhân.
• Sự lặp lại và mức độ nghiêm trọng của hành động quấy rối.

Đọc thêm: Bro Culture Là Gì? Tình Anh Em Hay Nam Quyền Toxic Nơi Công Sở?

Các kiểu quấy rối phổ biến

Harassment bao gồm nhiều hành vi không mong muốn như: tiếp xúc cơ thể và lạm dụng bằng lời nói gây đau khổ về mặt tinh thần cho người bị quấy rối. Có 7 loại cáo buộc quấy rối phổ biến:

• Bạo lực gia đình
• Ngược đãi người lớn tuổi hoặc người lớn phụ thuộc
• Bạo lực hoặc quấy rối tại nơi làm việc
• Quấy rối tình dục
• Quấy rối dân sự
• Quấy rối hình sự
• Bắt nạt qua mạng hoặc rình rập qua mạng

Bạo lực gia đình

Bạo lực gia đình xảy ra trong môi trường gia đình hoặc chung sống, mặc dù bản thân việc bạo lực không nhất thiết phải xảy ra trong môi trường riêng tư. Bạo lực có thể xảy ra giữa vợ chồng, bạn tình, thành viên gia đình hoặc thậm chí là bạn cùng nhà. Ở một số quốc gia, bạo lực gia đình thậm chí còn là một phần của truyền thống, chẳng hạn như tảo hôn hoặc trừng phạt thân thể.

Bạo hành gia đình rất khó phát hiện và báo cáo, đặc biệt khi nạn nhân dành quá nhiều thời gian bên cạnh kẻ bạo hành và có thể miễn cưỡng khai báo. Hành vi bạo lực chưa đạt đến mức độ làm tổn hại thể chất sẽ rất khó phát hiện vì có nhiều kỹ thuật thao túng khác nhau mà thủ phạm có thể sử dụng để khiến hành động của họ có vẻ như là tự nhiên.

Tại Việt Nam, dữ liệu tổng hợp cho thấy vào năm 2023 có hơn 3.100 trường hợp bạo lực gia đình được ghi nhận. Trong số này, bạo lực thân thể chiếm tỉ lệ cao nhất với hơn 1.500 trường hợp, tiếp theo là bạo lực tinh thần với hơn 1.400 trường hợp, bạo lực kinh tế với 230 trường hợp, và bạo lực tình dục với 110 trường hợp. So với năm 2022, tỉ lệ nạn nhân là nữ trong các trường hợp bạo lực gia đình đã có xu hướng giảm nhưng vẫn đáng lưu ý, chiếm trên 80% tổng số trường hợp.

Vậy nên việc bạn hiểu được một mối quan hệ lành mạnh trông như thế nào và cách phát hiện các dấu hiệu bạo hành gia đình là điều quan trọng để ngăn chặn bạo hành gia đình.

Ngược đãi người lớn tuổi

Ngược đãi người cao tuổi chủ yếu được thực hiện bởi những người chăm sóc, chẳng hạn như gia đình hoặc nhân viên tại viện dưỡng lão. Tuy nhiên, hành vi ngược đãi người cao tuổi cũng có thể được thực hiện bởi người thân thiết với người già, chẳng hạn như những người cùng sống tại viện dưỡng lão, hàng xóm hoặc gia đình và bạn bè.

Hành vi ngược đãi, bạo hành người lớn tuổi được thực hiện đối với:

• Những người trên 65 tuổi
• Người lớn phụ thuộc từ 18 – 64 tuổi bị khuyết tật về tinh thần hoặc thể chất khiến họ không thể thực hiện các hoạt động bình thường hàng ngày hoặc tự bảo vệ mình.

Điều đáng sợ khi ngược đãi người cao tuổi là có thể không phải do cố ý, đặc biệt trong trường hợp bỏ mặc hoặc bỏ rơi.

Một ví dụ về lạm dụng người cao tuổi không chủ ý có thể là trường hợp người chăm sóc bị quá tải, chẳng hạn như một người trưởng thành đang đi làm và phải đối mặt với nhiều khó khăn trong cuộc sống, hoặc một người già không muốn tạo gánh nặng cho con cái của mình, do đó họ tự cô lập mình khỏi những người chăm sóc.

Bạo lực hoặc quấy rối tại nơi làm việc

Thuật ngữ “quấy rối tại nơi làm việc” bao gồm tất cả các loại quấy rối có thể xảy ra trong môi trường doanh nghiệp. Nó cũng không chỉ giới hạn ở việc quấy rối tình dục, bất cứ điều gì khiến ai đó cảm thấy không thoải mái hoặc không an toàn trong môi trường làm việc của họ đều được coi là hành vi quấy rối tại nơi làm việc.

Kẻ quấy rối có thể là bất kỳ ai, kể cả đồng nghiệp, người giám sát và thậm chí cả khách hàng. Động cơ cũng khác nhau, bao gồm các khía cạnh phân biệt đối xử , chẳng hạn như tôn giáo, quốc tịch, khuynh hướng tình dục, ngoại hình và tuổi tác. Quấy rối ở nơi làm việc thậm chí có thể xảy ra trong các cuộc phỏng vấn việc làm với ứng viên.

Văn hóa của doanh nghiệp, cũng như các chính sách và đào tạo thường xuyên, đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn hành vi quấy rối tại nơi làm việc .

Những hành vi được coi là có thể chấp nhận được cũng có tính chủ quan cao, điều này khiến vai trò của việc đào tạo thường xuyên và các chính sách được thiết lập trở nên cực kỳ quan trọng để xây dựng một môi trường năng suất và an toàn cho nhân viên của bạn.

Đào tạo thường xuyên cung cấp cơ sở cho hành vi phù hợp tại nơi làm việc, trong khi các chính sách quấy rối cung cấp cho nạn nhân các bước cụ thể về cách báo cáo các hành vi xúc phạm .

Biết cách phát hiện hành vi quấy rối tình dục và cách xử lý chúng có thể bảo vệ công ty của bạn khỏi trách nhiệm pháp lý và nhân viên của bạn khỏi đau khổ về tinh thần.

Đọc thêm: Sex Joke Là Gì? Sex Joke Nơi Công Sở Hài Hước Hay Kém Duyên

Quấy rối tình dục

Quấy rối tình dục có thể có nghĩa là quấy rối do giới tính của một người gây ra khiến người bị quấy rối cảm thấy khó chịu, không an toàn hoặc bị sỉ nhục . Nó cũng có thể được coi là bất kỳ hành vi tán tỉnh tình dục không mong muốn chẳng hạn như:

• Những bình luận không phù hợp có tính chất tình dục
• Yêu cầu quan hệ tình dục
• Đụng chạm cơ thể không chính đáng hoặc thậm chí là tấn công tình dục.

Quấy rối tình dục có thể xảy ra với bất kỳ ai ở bất cứ đâu, đó là lý do tại sao việc xác định các dấu hiệu quấy rối tình dục và biết cách hành động là điều quan trọng. Tại nơi làm việc, có hai loại quấy rối tình dục phổ biến: có qua có lại và môi trường làm việc thù địch .

• Quấy rối tình dục có qua có lại đề cập đến hành động trao đổi ân huệ tình dục để lấy một thứ gì đó, có thể mang lại lợi ích hoặc ngăn chặn sự bất lợi.
• Môi trường làm việc thù địch là bất kỳ sự cố hoặc sự kiện nào dẫn đến sự khó chịu, sỉ nhục hoặc sợ hãi chung cho những người liên quan. Ví dụ: Bình luận mang tính khiêu dâm hoặc xúc phạm
• Gửi văn bản, bản ghi nhớ hoặc hình ảnh không phù hợp có tính chất khiêu dâm hoặc thô tục
• Những ám chỉ tình dục trong cuộc trò chuyện
• Sự đụng chạm cơ thể không chính đáng hoặc không được chào đón như cọ xát, chạm hoặc ôm.

Quấy rối dân sự

Quấy rối dân sự thường được coi là hành vi bạo lực bởi người mà bạn không có mối quan hệ thân thiết. Hành vi quấy rối của thành viên trong gia đình không thuộc vụ án bạo lực gia đình cũng được coi là vụ án quấy rối dân sự.

Quấy rối thuộc loại này là những hành vi liên quan đến bạo lực hoặc đe dọa bạo lực, bao gồm rình rập, tấn công. Để bảo vệ bản thân khỏi bị quấy rối dân sự, bạn có thể xin lệnh cấm. Các trường hợp quấy rối dân sự có thể trùng lặp với các loại khác vì thế bạn cần biết cách phân biệt để nhờ hỗ trợ kịp thời.

Ví dụ, việc đe dọa bạo lực đối với người già từ 65 tuổi trở lên có thể được coi là quấy rối dân sự và ngược đãi người cao tuổi.

Quấy rối hình sự

Các vụ kiện quấy rối hình sự có liên quan đến hành vi quấy rối chống lại các nhóm bảo vệ được thiết kế nhằm gây khó chịu, làm hại hoặc khủng bố. Các nhóm được bảo vệ bao gồm:

• Những người thuộc một giới tính
• Khuynh hướng tình dục
• Chủng tộc
• Nguồn gốc quốc gia
• Tôn giáo
• Nhóm tuổi
• Khuyết tật.

Hành vi không mong muốn khiến những người thuộc một số nhóm nhất định cảm thấy không an toàn có thể được phân loại là tội nhẹ hoặc trọng tội, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng và tần suất của hành động cũng như mục đích của kẻ quấy rối.

Ví dụ: Tội ác hoặc hành vi quấy rối đối với một cộng đồng (chẳng hạn như cộng đồng LGBTQIA+) có thể được phân loại là hành vi quấy rối hình sự.

Bắt nạt qua mạng hoặc rình rập qua mạng

Quấy rối trên mạng hay còn gọi là quấy rối/bạo lực trực tuyến đề cập đến các hành vi nhằm mục đích gây hại, theo dõi hoặc khủng bố ai đó thông qua bất kỳ hình thức liên lạc điện tử nào, chẳng hạn như phương tiện truyền thông xã hội, tin nhắn văn bản hoặc cuộc gọi điện thoại.

Việc quấy rối mọi người qua mạng sẽ dễ dàng hơn vì sẽ khó theo dõi các bên liên quan. Quấy rối trên mạng có thể bao gồm các bình luận có hại, các trang web xúc phạm và các bài đăng không trung thực cũng như các email mang tính hận thù hoặc xúc phạm được thiết kế nhằm mục đích khủng bố một người.

Mặc dù bắt nạt trên mạng có vẻ nhẹ so với các hình thức quấy rối khác, đặc biệt là khi không gây thương tích về thể chất, tuy nhiên hình thức này có thể gây ra tổn hại đáng kể đến trạng thái tinh thần của một người. Nó cũng có thể leo thang thành một cuộc đối đầu thể xác giữa đôi bên, và người thiệt thòi chỉ chính là bản thân của người bị bắt nạt.

Đọc thêm: Cyberbullying Là Gì? Cách Nhận Biết Và Phòng Tránh Cyberbullying Tại Nơi Làm Việc

Làm thế nào để loại bỏ tình trạng quấy rối?

Rất nhiều kiểu quấy rối như vậy có thể xảy ra trong môi trường làm việc. Harassment tại nơi làm việc bao gồm hầu hết các loại quấy rối được đề cập ở trên, chẳng hạn như quấy rối tình dục và bắt nạt qua mạng.

Để đảm bảo rằng bạn đang bảo vệ nơi làm việc của mình khỏi bất kỳ hình thức quấy rối nào, việc doanh nghiệp tổ chức các chương trình đào tạo thường xuyên về quấy rối là cần thiết, giúp nhân viên tìm ra ranh giới tại nơi làm việc.

Đào tạo về hành vi quấy rối, cùng với chính sách và phản ứng nhanh chóng từ công ty, sẽ tạo ra một môi trường làm việc an toàn hơn cho nhân viên trong doanh nghiệp.

Lời kết

Quấy rối là một hành vi phi đạo đức và bất hợp pháp, gây ảnh hưởng tiêu cực đến cả nạn nhân và xã hội. Hiểu rõ về bản chất, biểu hiện và hậu quả của quấy rối là bước đầu tiên để phòng ngừa và đẩy lùi vấn nạn này.

Mong rằng bài viết trên của Glints sẽ giúp bạn đọc giải đáp thắc mắc “harassment là gì?”, cũng như nắm rõ các kiểu cách rối và cách khắc phục nếu không may rơi vào tình trạng này.